L’Office divin à l’ermitage Saint-Bède

Vous trouverez ici le chant et le texte de l’Office divin du mardi 10 novembre 2020. L’Office divin est la prière publique que font les moines au nom de toute l’Église. Les moines chantent ou récitent tous les jours huit offices : un la nuit et sept le jour. À l’ermitage Saint-Bède, ils sont célébrés selon l’ancien rite aux heures suivantes :


Vêpres

V. Deus ✠ in adjutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adjuvándum me festína.
V. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
R. Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúja.

Ant. De profúndis * clamávi ad te, Dómine. ‡

Psalmus 129
De profúndis clamávi ad te, Dómine: * ‡ Dómine, exáudi vocem meam:
Fiant aures tuæ intendéntes, * in vocem deprecatiónis meæ.
Si iniquitátes observáveris, Dómine: * Dómine, quis sustinébit?
Quia apud te propitiátio est: * et propter legem tuam sustínui te, Dómine.
Sustínuit ánima mea in verbo ejus: * sperávit ánima mea in Dómino.
A custódia matutína usque ad noctem: * speret Israël in Dómino.
Quia apud Dóminum misericórdia: * et copiósa apud eum redémptio.
Et ipse rédimet Israël, * ex ómnibus iniquitátibus ejus.
Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
Ant. De profúndis clamávi ad te, Dómine.

Ant. Speret * Israël in Dómino.
Psalmus 130
Dómine, non est exaltátum cor meum: * neque eláti sunt óculi mei.
Neque ambulávi in magnis: * neque in mirabílibus super me.
Si non humíliter sentiébam: * sed exaltávi ánimam meam:
Sicut ablactátus est super matre sua, * ita retribútio in ánima mea.
Speret Israël in Dómino, * ex hoc nunc et usque in sǽculum.
Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
Ant. Speret Israël in Dómino.

Ant. Et omnis * mansuetúdinis ejus.
Psalmus 131
Meménto, Dómine, David, * et omnis mansuetúdinis ejus:
Sicut jurávit Dómino, * votum vovit Deo Jacob:
Si introíero in tabernáculum domus meæ, * si ascéndero in lectum strati mei:
Si dédero somnum óculis meis, * et pálpebris meis dormitatiónem:
Et réquiem tempóribus meis: donec invéniam locum Dómino, * tabernáculum Deo Jacob.
Ecce, audívimus eam in Éphrata: * invénimus eam in campis silvæ.
Introíbimus in tabernáculum ejus: * adorábimus in loco, ubi stetérunt pedes ejus.
Surge, Dómine, in réquiem tuam, * tu et arca sanctificatiónis tuæ.
Sacerdótes tui induántur justítiam: * et sancti tui exsúltent.
Propter David, servum tuum, * non avértas fáciem Christi tui.
Jurávit Dóminus David veritátem, et non frustrábitur eam: * De fructu ventris tui ponam super sedem tuam.
Si custodíerint fílii tui testaméntum meum, * et testimónia mea hæc, quæ docébo eos:
Et fílii eórum usque in sǽculum, * sedébunt super sedem tuam.
Quóniam elégit Dóminus Sion: * elégit eam in habitatiónem sibi.
Hæc réquies mea in sǽculum sǽculi: * hic habitábo quóniam elégi eam.
Víduam ejus benedícens benedícam: * páuperes ejus saturábo pánibus.
Sacerdótes ejus índuam salutári: * et sancti ejus exsultatióne exsultábunt.
Illuc prodúcam cornu David, * parávi lucérnam Christo meo.
Inimícos ejus índuam confusióne: * super ipsum autem efflorébit sanctificátio mea.
Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
Ant. Et omnis mansuetúdinis ejus.

Ant. Ecce quam bonum, * et quam jucúndum, habitáre fratres in unum! ‡
Psalmus 132
Ecce quam bonum et quam jucúndum, habitáre fratres in unum:
‡ Sicut unguéntum in cápite, * quod descéndit in barbam, barbam Aaron,
Quod descéndit in oram vestiménti ejus: * sicut ros Hermon, qui descéndit in montem Sion.
Quóniam illic mandávit Dóminus benedictiónem, * et vitam usque in sǽculum.
Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
Ant. Ecce quam bonum, et quam jucúndum, habitáre fratres in unum!

Capitulum
Benedíctus Deus, et Pater Dómini nostri Jesu Christi, Pater misericordiárum, et Deus totíus consolatiónis, qui consolátur nos in omni tribulatióne nostra.
R. Deo grátias.

R. Benedícam Dóminum * In omni témpore.
R. Benedícam Dóminum * In omni témpore.
V. Semper laus ejus in ore meo.
R. In omni témpore.
V. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
R. Benedícam Dóminum * In omni témpore.

Hymnus
Tellúris ingens Cónditor,
Mundi solum qui éruens,
Pulsis aquæ moléstiis,
Terram dedísti immóbilem:

Ut germen aptum próferens,
Fulvis decóra flóribus,
Fecúnda fructu sísteret,
Pastúmque gratum rédderet.

Mentis perústæ vúlnera
Munda viróre grátiæ:
Ut facta fletu díluat,
Motúsque pravos átterat.

Jussis tuis obtémperet:
Nullis malis appróximet:
Bonis repléri gáudeat,
Et mortis actum nésciat.

Præsta, Pater piíssime,
Patríque compar Únice,
Cum Spíritu Paráclito
Regnans per omne sǽculum.
Amen.

V. Dirigátur, Dómine, orátio mea.
R. Sicut incénsum in conspéctu tuo.

Canticum Magnificat
Ant. Exsúltet * spíritus meus in Deo salutári meo.
Magníficat ✠ * ánima mea Dóminum.
Et exsultávit spíritus meus: * in Deo, salutári meo.
Quia respéxit humilitátem ancíllæ suæ: * ecce enim ex hoc beátam me dicent omnes generatiónes.
Quia fecit mihi magna, qui potens est: * et sanctum nomen ejus.
Et misericórdia ejus, a progénie in progénies: * timéntibus eum.
Fecit poténtiam in brácchio suo: * dispérsit supérbos mente cordis sui.
Depósuit poténtes de sede: * et exaltávit húmiles.
Esuriéntes implévit bonis: * et dívites dimísit inánes.
Suscépit Israël púerum suum: * recordátus misericórdiæ suæ.
Sicut locútus est ad patres nostros: * Ábraham, et sémini ejus in sǽcula.
Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
Ant. Exsúltet spíritus meus in Deo salutári meo.

Kýrie, eléison. Christe, eléison. Kýrie, eléison.
Pater noster, qui es in cælis, sanctificétur nomen tuum: advéniat regnum tuum: fiat volúntas tua, sicut in cælo et in terra. Panem nostrum quotidiánum da nobis hódie: et dimítte nobis débita nostra, sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris:
V. Et ne nos indúcas in tentatiónem:
R. Sed líbera nos a malo.

Oratio
V. Dómine, exáudi oratiónem meam.
R. Et clamor meus ad te véniat.
Orémus
Absólve, quǽsumus, Dómine, tuórum delícta populórum: ut a peccatórum néxibus, quæ pro nostra fragilitáte contráximus, tua benignitáte liberémur.
Per Dóminum nostrum Jesum Christum, Fílium tuum: qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.
R. Amen.

Conclusio
V. Dómine, exáudi oratiónem meam.
R. Et clamor meus ad te véniat.
V. Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.
V. Fidélium ánimæ per misericórdiam Dei requiéscant in pace.
R. Amen.
V. Divínum auxílium ✠ máneat semper nobíscum.
R. Et cum frátribus nostris abséntibus. Amen

13 thoughts on “L’Office divin à l’ermitage Saint-Bède”

  1. Matthew Joseph

    It is a rare privilege to witness this Office. I am grateful to the monks who allowed it, and to you for sharing it.

    1. Là où deux ou trois sont assemblés en mon nom, je suis là au milieu d’eux.
      For where two or three are gathered together in my name, there am I in the midst of them.
      (Matt. 18, 20.)

  2. Bonjour Frère Toussaint,

    Pour prier les différentes heures des offices traditionnelles monastiques , quels livres dois-je me procurer?

    Merci.

    1. 1. Pour avoir le calendrier liturgique, vous pouvez suivre l’Ordo divini officii du Barroux : Ordo divini officii. À noter que, ces dernières années, ils ont rajouté des nouveaux saints canonisés par Jean-Paul II, entre autres.

      2. Pour l’Office du jour (de Laudes à Complies), en latin seulement mais avec les partitions grégoriennes, vous avez l’Antiphonaire monastique de 1934 en vente chez Solesmes : Antiphonale monasticum (actuellement indisponible). Vous pouvez aussi le télécharger en pdf ici : Antiphonale monasticum sur ccwatershed.org ou encore ici: Antiphonale monasticum sur archive.org.

      3. Toujours pour l’Office du jour, sans les partitions grégoriennes, mais en latin et français, vous avez le diurnal monastique, en vente également sur la boutique du Barroux : Diurnal monastique. Même remarque que pour l’Ordo, ils ont rajouté « en appendice les fêtes du Sanctoral introduites dans le calendrier depuis 1963 et l’office propre de Sainte Madeleine ».

      4. Pour l’Office de nuit (Matines), c’est plus difficile, il faut trouver des exemplaires du Breviarium monastique. Vous avez une édition de 1930 disponible en ligne ici : Breviarium Monasticum.

      En union de prières.
      Frère Toussaint, mb

  3. Bonjour cher Frère,
    Pouvez-vous m’éclairer sur quelques points: je suis attiré par l’office divin que vous pratiquez, en plus d’être selon l’ancien rite romain il est propre à l’ordre bénédictin c’est bien cela ? Pouvez-vous me dire les spécificités du rite bénédictin de l’office divin ? Enfin, quand est-il de ce rite par rapport au motus proprio du Pape François ? Pouvez-vous me dire comment et par quelle(s) approbation(s) au Barroux et à votre ermitage vous continue à l’utiliser ? Ceci dans le soucis de pouvoir pratiquer cette splendide liturgie en plein accord avec l’Eglise. Merci.

    Maxime

    1. Cher Maxime,
      Permettez-moi de vous répondre entre les lignes.

      | Pouvez-vous m’éclairer sur quelques points: je suis attiré par l’office divin que vous pratiquez,

      En tant que laïc, (futur ?) religieux, prêtre ?

      | en plus d’être selon l’ancien rite romain il est propre à l’ordre bénédictin c’est bien cela ?

      Dans le rite latin, il y a, entre autres, un bréviaire romain (que suivent les clercs séculiers et quelques Ordres religieux) et un bréviaire monastique (que suivent les Bénédictins).

      Les bréviaires que nous utilisons au Barroux pour l’Office public sont les bréviaires monastiques d’avant 1965 (en partie celui de 62 et en partie celui de 56, selon des choix personnels faits par Dom Gérard, notre fondateur).

      Personnellement, j’ai simplement ajouté la lecture du Martyrologe à la fin de l’office de Prime ; ce que ne nous faisons pas en latin dans l’office public au Barroux. (Cependant, je ne l’ai pas enregistré dans la vidéo présente sur cette page.)

      | Pouvez-vous me dire les spécificités du rite bénédictin de l’office divin ?

      Principalement : répartition des psaumes différente, telle qu’elle est décrite dans la Règle de saint Benoît.
      Les lectures des Matines ne sont pas identiques ainsi que pas mal de détails ici ou là.
      Dans l’office chanté, les tons psalmodiques sont également différents.

      Chaque Ordre religieux a son propre Office. Celui des Chartreux ressemble à celui des Bénédictins. Celui des Dominicains est assez spécial. Celui des Capucins est plus proche de l’Office romain des clercs séculiers (tout comme celui des Carmes, je crois). Ces points m’intéressent moyennement.

      Ce qui m’importe avant tout est que la Lex orandi soit un reflet de la Lex credendi.
      Or la nouvelle liturgie (fabriquée principalement par Mgr Bugnini et Paul VI au cours du XXe siècle) est très mauvaise en cela.

      Pour approfondir ce point, je vous recommande la lecture des ouvrages publiés aux éditions Via Romana sur ce thème :
      La messe de Paul VI en question
      et
      les différents ouvrages de M. l’abbé Claude Barthe.

      | Enfin, quand est-il de ce rite par rapport au motus proprio du Pape François ?

      Je crois que ce Motu Proprio ne concerne que la Messe et les sacrements.

      | Pouvez-vous me dire comment et par quelle(s) approbation(s) au Barroux

      Reconnaissance légale de la communauté par le Saint-Siège en 1989 suite au motu proprio Ecclesia Dei.

      | et à votre ermitage vous continue à l’utiliser ?

      Un ermitage n’est pas un monastère. Chaque ermite a une règle de vie et une situation canonique différente.

      | Ceci dans le soucis de pouvoir pratiquer cette splendide liturgie en plein accord avec l’Eglise.

      Cela dépend de votre état et de votre situation.

        1. Si donc vous récitez et/ou chantez l’Office à titre privé, vous n’avez pas du tout à vous soucier d’une approbation d’une autorité actuelle dans l’Église et ce, d’autant moins, en suivant un Office que des milliers de moines et moniales ont utilisé pendant des siècles.

          Sa valeur intrinsèque de prière ne peut pas disparaître du jour au lendemain par une quelconque décision d’un pape ou d’un évêque.

          Il est, au contraire, d’une valeur bien plus sûre que toutes les innovations qui ont vu le jour ces dernières décennies.

          1. Bien d’accord, merci pour ces éclaircissements.

            Dans la Paix du Christ,
            Maxime

Laisser un commentaire

Votre adresse e-mail ne sera pas publiée. Les champs obligatoires sont indiqués avec *

Ce site utilise Akismet pour réduire les indésirables. En savoir plus sur comment les données de vos commentaires sont utilisées.